Organizowane co dwa lata w Gdańsku tragi BALTEXPO odbyły się już po raz dwudziesty trzeci. Co prawda zgubiły, przynajmniej w nazwie, element MILITARY, który był ich nieodzowną częścią do roku 2021, ale w stosunku do ekspozycji z poprzedniej edycji profil wydarzenia wyraźnie zdominowały kwestie uzbrojenia oraz szeroko rozumiana tematyka obronna! Aspekt militarno-obronny zdecydowanie dominował. Nie zabrakło również przedstawicieli wojsk specjalnych, nowych konstrukcji pływających do monitorowania obszarów morskich oraz szeregu dyskusji na temat wyzwań i nowych zadań na Bałtyku.
Jeszcze w ramach poprzedniej edycji tego wydarzenia bezzałogowe pojazdy ofensywne były prezentowane między innymi na niepozornym stoisku firmy ukraińskiej, a zdecydowana większość stoisk związana była z cywilnym przemysłem stoczniowym oraz dynamicznie rozwijającym się segmentem szkoleniowym dla branży morskich farm wiatrowych i sektora offshore. Brakowało na przykład stoiska Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Zupełnie inaczej sytuacja prezentowała się podczas tegorocznego październikowego wydarzenia. Hale AmberExpo ożyły, a wystawców przybyło. Formalnie wydzielone trzy sektory podzielone były na część dedykowaną armatorom, logistyce morskiej i branży stoczniowej oraz bezpieczeństwu i obronności, ale to ta ostatnia branża stanowiła główny magnes i języczek uwagi. Targom towarzyszył szereg debat, konferencji, prezentacji, a nawet szkoleń głównie z obszaru obronności i szeroko rozumianego bezpieczeństwa i budowania odporności – jak na przykład dzień dla samorządowców poświęcony kwestiom obrony cywilnej.
My skupiliśmy się jednak na wyszukiwaniu wątków dotyczących wojsk specjalnych i ewentualnych nowych rozwiązań technicznych z dziedziny pojazdów bezzałogowych dla obszarów morskich w kontekście zagrożeń hybrydowych oraz docelowo monitorowania i ochrony infrastruktury powstającej na Bałtyku, na przykład MFW czy pływających terminali paliwowych. W pierwszym zakresie największym metrażowo stoiskiem mogła się poszczycić Jednostka Wojskowa FORMOZA. Postawiono w tym przypadku silny akcent na rekrutację do jednostki i jej promocję. Stoisko znajdowało się w rejonie uczelni wyższych oraz sceny przeznaczonej do prezentacji jednostek wojskowych przygotowanej przez CWCR. Drugą obecną na targach jednostką był GROM, ulokowany ze skromnym stanowiskiem poza ekspozycją wystawców, za to blisko sceny głównej i strefy doradztwa zawodowego. Trzecią jednostką prezentującą się na tych targach o profilu specjalnym był Morski Odział Straży Granicznej.
Pojazdy bezzałogowe zdominowały Baltexpo
Dużo ciekawiej należy ocenić targi w zakresie prezentowanych pojazdów bezzałogowych, szczególnie nawodnych. Poza premierą Grupy WB (która miała miejsce podczas tegorocznej edycji MSPO w Kielcach) i jej bezzałogowej nawodnej jednostki rozpoznawczo-uderzeniowej StormRider swoje konstrukcje zaprezentował między innymi norweski koncern zbrojeniowy Kongsberg – bezzałogowy, uniwersalny pojazd Seawolf, turecki koncern ASELSAN zademonstrował modele pojazdów USV przeznaczone do wykrywania i zwalczania okrętów podwodnych Marlin ASW 100 oraz wielozadaniowy Marlin EW 100. Był obecny również austriacki producent strugowodnych zespołów napędowych Belassi Marine Powertrains oraz spośród prototypów Sea Machine z jednostką Stormrunner USV. Nie zabrakło także jednostek dozorujących, od leciwego demonstratora technologii Edredon prezentowanego na stoisku producenta łodzi typu RIB – Sportis, przez jednostkę opracowaną przez Politechnikę Gdańską Hornet na łodzi Solar Boat czy SailDron kończąc. Gwiazdą wystawy była jednostka nosząca branding koncernu Orlen – Exail DriX H-8 firmy Thesta, przeznaczona do zapewnia wysokiej jakości danych hydrograficznych w ramach sondowania morskiego dna w rejonach morskich inwestycji na Bałtyku.
Nie zabrakło również akcentu jednostek załogowych, a główną rolę odegrała jednostka GS 70 GS70 litewskiej firmy Gliseris Aluminium Boats. Oczywiście były też obecne bezzałogowe pojazdy podwodne, konstrukcje lądowe czy latające, ale wszystkie zaprezentowano już podczas salonu obronnego MSPO w Kielcach. Nie brakowało i krajowych propozycji przeznaczonych do zwalczania środków napadu powietrznego. Warto zauważyć, że Zakłady Mechaniczne Tarnów zaprezentowały systemy ZSSU-WLKM i Tajfun.
Polecamy temat: Wielodomenowa rewolucja bezzałogowa >>
Jednak szczególną uwagę młodzieży przykuwało niewielkie stanowisko Dron.edu.pl, dające możliwość wcielenia się w operatora bezzałogowego pojazdu latającego FPV. Na stoisku był prezentowany tego rodzaju improwizowany pojazd w wersji znanej z filmików z wojny w Ukrainie.
Podsumowując tegoroczną edycję należy stwierdzić, że po widocznym kryzysie wystawienniczym z roku 2023 nastąpiło odbicie, a sytuacja geostrategiczna w regionie wyraźnie ukierunkowała oferty wystawców na rozwiązania związane z szeroko rozumianym bezpieczeństwem militarnym i bezpieczeństwem morskim. Nie sposób jednak odnieść wrażenia, że świat przybył do Gdańska zaoferować nam swoje rozwiązania i tym samym konsumować polskie środki budżetowe skoro jest ku temu okazja. Czy jest to najbardziej efektywne wydatkowanie środków na obronność z punktu widzenia państwa? Raczej nie, ale czas nagli, a wiele krajowych rozwiązań pozostaje ciągle na poziomie demonstratorów technologii oraz nadal bez wersji ofensywnych pojazdów bezzałogowych stosowanych dość powszechnie na Morzu Czarnym przez Ukrainę.
Radosław Tyślewicz
Tekst pochodzi z SOF MAG 5/2025, który już niebawem trafi do sprzedaży w sieci sklepów Empik i będzie do kupienia także w naszym sklepie internetowym.
